Poziom podwyższony jest wtedy, gdy wynik cholesterolu mieści się w zakresie 200-250 mg/dl, a poziom znacznie powyżej normy jest wtedy, gdy wynik przekracza 250 mg/dl. Stężenie LDL powinno być mniejsze niż 115 mg/dl, a stężenie HDL większe niż 45 mg/dl u kobiet oraz większe niż 40 mg/dl u mężczyzn.
Czym jest cholesterol? Jakie są normy cholesterolu? Jest to związek chemiczny, który jest bardzo potrzebny do prawidłowej pracy organizmu. Cholesterol występuje nie tylko w osoczu krwi, ale także w tkankach. Cholesterol dzieli się na zły i dobry. W ostatnich latach lekarze przy każdej wizycie zlecając badania bardzo dużą uwagę zwracają właśnie na cholesterol. Ponieważ jeżeli jest go zbyt dużo w organizmie istnieje duże ryzyko pojawienia się choroby naczyniowego układu. Normy cholesterolu muszą być zinterpretowane przez lekarza, aby dopasować dietę i leczenie. spis treści 1. Prawidłowe normy cholesterolu 2. Badanie cholesterolu 3. Obniżenie cholesterolu 1. Prawidłowe normy cholesterolu Jakie powinny być normy cholesterolu? Każdy organizm produkuje cholesterol, który jest istotnym elementem błon komórkowych. Innym zadaniem, jakie ma cholesterol jest tworzenie w organizmie witaminy D3, wytwarzanie hormonów płciowych i nadnercza. Normy cholesterolu nie mogą być przekroczone, ponieważ odgrywa też bardzo ważną rolę w prawidłowej pracy mózgu. Sam cholesterol nie jest szkodliwy, jedynie sytuacja, kiedy normy cholesterolu są zbyt wysokie. Cholesterol jest substancją tłuszczową, która powoduje tworzenie blaszki miażdżycowej powodującej zator w tętnicach. Taki stan powoduje, że mogą pojawić się niebezpieczne choroby niedokrwienne. Zobacz film: "Badania krwi - limfocyty" Duży wpływ na normy cholesterolu ma prawidłowa dieta Najbardziej niebezpieczną sytuacją jest narastanie blaszki miażdżycowej w sercu, ponieważ wtedy pacjentowi zagraża choroba wieńcowa, a gdy blaszka zamknie całkowicie naczynie sercowe może dojść do zawału serca. Gdy cholesterol, a właściwie blaszka zamknie światło naczynia, które doprowadza krew do mózgu istnieje zwiększone ryzyko niedokrwiennego udaru mózgu. Miażdżyca, czyli cholesterol w zbyt dużej ilości w organizmie nie występuje jedynie w mózgu i sercu, a obejmuje cały organizm. Ponieważ zbyt duży cholesterol to również choroby, które kończą się utratą wzroku, niewydolnością nerek, niedokrwieniem kończyn. Gdy normy cholesterolu są duże powstaje stan, który jest nazywany hipercholesterolemią. Gdy cholesterol jest zbyt duży może to doprowadzić do schorzeń układu krążenia. Wysoki poziom cholesterolu może towarzyszyć dla przykładu cukrzycy, anoreksji, niedoczynności tarczycy, zespołowi metabolicznemu czy schorzeniom nerek. 2. Badanie cholesterolu Cholesterol powinien być kontrolowany przy każdej nawet rutynowej wizycie u lekarza. Cholesterol jest badany podczas analizy krwi. Jeżeli chory jest w grupie ryzyka wtedy należy badania powtarzać częściej. Samo badanie krwi nie jest bolesne, krew pobierana jest z żyły. Cholesterol powinien, być badany na czczo, kilkanaście godzin od ostatniego posiłku, czyli najlepiej rano. Tego rodzaju badanie precyzyjnie określi ilość, w jakiej cholesterol występuje w organizmie. Jakie są prawidłowe normy cholesterolu? Norma dla całkowitego cholesterolu to poniżej 200 mg/dl 5, 2 mmol/l. Podwyższone normy cholesterolu to przekroczenie wartości 250 mg/dl (>6, 5 mmol/l). 3. Obniżenie cholesterolu Cholesterol nie musi być obniżany jedynie przy pomocy leków farmakologicznych, dobrym rozwiązaniem będzie także właściwie zbilansowana dieta. Przede wszystkim należy unikać produktów, które zawierają cholesterol, dla przykładu należy unikać tłustych produktów pochodzenia zwierzęcego, które można zastąpić rybami. Zalecane jest także spożywanie większej ilości warzyw i owoców. Bardzo ważny jest też codzienny zdrowy wysiłek fizyczny np. regularne spacery czy jogging. Przy odpowiedniej diecie i zdrowym trybie życia normy cholesterolu nie powinny być wysokie. Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Oznaczenie stężenia cholesterolu HDL jest badaniem krwi, które wykorzystywane jest w diagnostyce ryzyka wystąpienia miażdżycy oraz innych chorób związanych z układem sercowo-naczyniowym (w tym udaru). HDL jest często nazywany „dobrym” cholesterolem, ponieważ nie jest szkodliwy dla organizmu, a wręcz przeciwnie, jest potrzebny do
Cholesterol jest potrzebną substancją dla organizmu. Pomaga w produkcji hormonów i enzymów. Natomiast jego nadmiar nie jest wskazany i może powodować miażdżycę tętnic, która zwiększa ryzyko zawału serca lub udaru mózgu. Jakie poziomy cholesterolu są uważane za prawidłowe i jak w naturalny sposób obniżyć poziom cholesterolu?Czym jest cholesterol?Cholesterol jest rodzajem tłuszczu zaliczanym do steroli. Pełni szereg ważnych funkcji: uczestniczy w budowaniu błon komórkowych, hormonów oraz witaminy D. Jego metabolizm kodowany jest przez około 100 różnych genów [1,2]. Co więcej, pomaga komórkom komunikować się i przenosić różne ważne cząsteczki do lub z komórek [1]. Cholesterol jest niezbędny dla naszego organizmu do wchłaniania składników odżywczych, regulacji zawartości wody, soli i metabolizmu wapnia [3].Cholesterol odgrywa dużą rolę w produkcji hormonów steroidowych. Jest on rozkładany (przez cytochrom P450)w korze nadnerczy w celu wytworzenia pregnenolonu, który jest prekursorem do wytwarzania wszystkich steroidów [4].Najważniejszą funkcją cholesterolu jest udział w budowaniu błon komórkowych. Cholesterol obecny w błonach kontroluje międzybłonowy ruch cząsteczek, pomagając komórkom komunikować się [5].Cholesterol wytwarzany jest z lanosterolu w 8 etapach. Zaburzenia genetyczne mające wpływ na każdy z tych etapów mogą powodować poważne problemy zdrowotne [6,7].Przeciętnie każdy z nas produkuje 10 mg cholesterolu na kg masy ciała w ciągu doby. Produkcja zależy od potrzeb danej osoby. Jeśli spożywasz produkty bogate w cholesterol, produkcja cholesterolu ulega zmniejszeniu [8].Cholesterol obecny w różnych produktach spożywczych, takich jak jajka, mięso, masło i produkty z pełnego mleka [9].Homeostaza cholesterolu jest procesem potrzebnym do zachowania prawidłowego metabolizmu. Cholesterol działa jak przeciwutleniacz. Jeżeli w obrębie błon komórkowych spada ilość wrażliwych na tlen wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, poziom cholesterolu rośnie i chroni wspomniane kwasy tłuszczowe przed peroksydacją [11, 12]. Większość z nas kojarzy cholesterol tylko z negatywnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Jednak wynikają one z nadmiaru cholesterolu, a dokładniej jego frakcji LDL. Podczas gdy frakcja HDL ma zwykle działanie ochronne. Ich stosunek jest znacznie ważniejszy niż całkowity poziom cholesterolu: LDL, HDL i VLDLWyróżniamy 3 frakcje cholesterolu: LDL (lipoproteiny niskiej gęstości, transportują cholesterol z wątroby do innych narządów),HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości, transportują cholesterol z tkanek obwodowych do wątroby),VLDL (lipoproteiny bardzo małej gęstości, wytwarzane przez wątrobę, transportują lipidy z wątroby do tkanek tłuszczowych).To z VLDL tworzony jest LDL, który może powodować miażdżycę tętnic, podczas gdy HDL może je chronić i zapobiegać chorobom serca [13, 14, 15, 16].LDL i HDL współpracują ze sobą, aby utrzymać odpowiedni poziom cholesterolu całkowitego. LDL dostarcza cholesterol z wątroby do narządów, które go wykorzystują. HDL zbiera niewykorzystany cholesterol z narządów i zwraca go do wątroby w celu ponownego wykorzystania [17].Dieta silnie wpływa na rozkład frakcji cholesterolu. Diety o niskim poziomie cholesterolu pomagają wątrobie oczyścić zarówno LDL, jak i VLDL i utrzymać ich niski poziom. W przypadku diet o dużej zawartości cholesterolu VLDL zmniejsza się, a produkcja LDL i HDL wzrasta. Dieta powinna być zawsze spersonalizowana i zależy od wielu innych czynników, ogólnego stanu zdrowia i wrażliwości pokarmowej [18].Cholesterol a mitochondriaZbyt wysoki poziom cholesterolu może być objawem nadmiernego wydzielania NO w komórkach i stresu nitrozacyjnego [Kuklinski. B. Mitochondria […] 2017]. Wzrost poziomu cholesterolu to reakcja obronna organizmu na zbyt dużą ilość wolnych rodników i procesów zapalnych. Cholesterol jest ważnym czynnikiem chroniącym błony komórek i mitochondriów przed peroksydacją. Uczestniczy też w syntezie hormonów steroidowych. Pierwsze etapy tego procesu odbywają się w mitochondriach. Przetwarzanie cholesterolu w prekursory hormonów steroidowych przez enzym monooksygenazę cholesterolową wymaga obecności kofaktora, jakim jest hem. Dalsze etapy przemian metabolicznych prowadzących do otrzymania kortykosteroidów również zachodzą w metabolizm cholesterolu zaangażowane są dwa enzymy: reduktaza HMG – CoA uczestnicząca w syntezie cholesterolu, której aktywność spada, jeżeli dostarczamy z dietą więcej niż 700 mg cholesterolu dziennie. Enzym 7-alfa-hydroksylaza uczestniczy w syntezie kwasu żółciowego z cholesterolu. Badanie poziomu cholesteroluNależy przede wszystkim zwrócić uwagę na fakt, że normy poziomu cholesterolu ulegają zmianom wraz z wiekiem, dietą czy aktywnością fizyczną. Dlatego też zakres dopuszczalnych norm jest ciągle badany, aby uzyskać jak najlepsze wskaźniki. Wraz z wiekiem elastyczność naczyń maleje, a zatem i poziom cholesterolu będzie się zmieniał. Całkowity cholesterol jest mierzony z krwi i nazywany lipidogramem – profilem lipidowym. Test mierzy 3 parametry [19]:Cholesterol całkowity,Cholesterol o dużej gęstości (HDL),Cholesterol o niskiej gęstości (LDL).Normy poziomu cholesteroluNorma dla cholesterolu całkowitego wynosi poniżej 200 mg / dl [20, 21].Jednak badanie poziomów LDL i HDL mają większą wartość, choć nie są jedynymi wskaźnikami. Nawet osoby z tym samym poziomem cholesterolu mogą różnić się pod względem ryzyka udaru mózgu, w zależności od innych czynników, takich jak genetyka, dieta, ciśnienie krwi, inne choroby i palenie [22].HDLPrawidłowy poziom dla HDL wynosi odpowiednio: [23, 24]:Dla mężczyzn: powyżej 40 mg / dL,Dla kobiet: powyżej 50 mg / cholesterolu u sportowców wyczynowych często wynosi 300 mg / dl lub nawet więcej. Jednak takie duże stężenie wiąże się u nich z dużą ilością cholesterolu HDL, który zapewnia zwrotny transport cholesterolu do że wyższy poziom cholesterolu HDL chroni przed chorobami sercowo-naczyniowymi, więc niski poziom HDL zwiększa ryzyko. Niski poziom HDL może również przyczyniać się do stanów zapalnych i chorób metabolicznych, takich jak cukrzyca typu 2 [25, 26, 27, 28].LDLNormy dla frakcji LDL wynoszą [29]:norma: 100-129 mg / dl,poziom graniczny: 130-159 mg / dl,zbyt wysoki poziom: 160-199 mg / dl,bardzo wysoki: > 200 mg / się utrzymanie poziomu LDL <70 mg / dl u osób z wysokim ryzykiem chorób serca [30].Wysoki poziom cholesteroluPoziom cholesterolu jest ściśle regulowany przez organizm. Dlatego nieznacznie i tymczasowo podwyższony poziom cholesterolu zazwyczaj nie stanowi problemu. Jednak długotrwale i znaczenie podwyższony poziom może być poziom całkowitego cholesterolu dotyczy wartości powyżej 240 mg / dl [31, 32]. Stanowi zagrożenie, zwłaszcza kiedy równocześnie poziom LDL jest wysoki. Nagromadzenie LDL może zatykać tętnice i prowadzić do osłabionego krążenia i dostarczania krwi do serca, mózgu i innych części ciała. Ostatecznie LDL może całkowicie zablokować tętnice i doprowadzić do zawału serca lub udaru mózgu [33, 34, 35, 36].Inne schorzenia z powodu podwyższonego cholesterolu obejmują: [37, 38, 39, 40]:zaburzenia czynności wątroby,zatykanie naczyń krwionośnych, kamienie żółciowe, ból w klatce piersiowej (dławica piersiowa),problemy ze poziom cholesteroluRównież zbyt niski poziom cholesterolu całkowitego (poniżej 140 mg / dL) może wywoływać negatywne skutki dla zdrowia [41].Jego niedobór zaburza komunikację komórek mózgu, co powiązane jest z problemami zdrowia psychicznego. W badaniu 394 osób osoby o niskim poziomie cholesterolu były 3 razy bardziej narażone na depresję. Inne badania wykazały związek między niskim poziomem cholesterolu a antyspołecznymi zaburzeniami osobowości i lękiem [42, 43, 44, 46, 47, 45].Brak cholesterolu może hamować produkcję serotoniny, neuroprzekaźnika ważnego dla równowagi nastroju [48, 49].TrójglicerydyKażda osoba powyżej 45 roku życia powinna wykonywać badania kontrolne poziomu trójglicerydów. Osoby poniżej 45 roku życia, u których w rodzinie występowały choroby serca, cukrzycą lub przewlekłą chorobą nerek, powinny wykonywać to badanie wcześniej [50].Podczas gdy cholesterol całkowity jest najłatwiejszym i najtańszym parametrem do pomiaru, zaleca się badanie LDL i HDL, ponieważ są one lepszymi markerami chorób serca [51].Marker peroksydacji lipidów (MDA-LDL) albo utlenione LDL (serum). Jedynie utlenione cząsteczki lipoproteinowe MDA (LDL- ang. low density lipoprotein) niosą w sobie ryzyko zwapnienia żył. LDL, które transportuje cholesterol, a które nie uległo oksydacji, nie jest niebezpieczne dla ścianek naczyń a choroby sercowo-naczyniowePrzez wiele lat sądzono, że cholesterol jest głównym czynnikiem ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, a jego nadmierne spożycie uznawano za źródło miażdżycy, ponieważ jego złogi gromadziły się na ściankach naczyń krwionośnych. Obalono ten mit, udowadniając w przeprowadzony przez WHO projekcie MONICA, w którym przebadano czynniki ryzyka chorób serca u 12,5 mln ludzi z całej Europy oraz Izraela i nie stwierdzono żadnego związku pomiędzy poziomem cholesterolu a chorobami układu sercowo – naczyniowego [52].W rzeczywistości badania pokazały, że jest zupełnie odwrotnie. Im niższy poziom cholesterolu, tym większy odsetek zgonów na raka [53]. Udowodniono, że ograniczenie ilości tłuszczu w diecie nie ma jednoznacznego wpływu na wzrost ryzyka choroby wieńcowej. Przeprowadzone na grupie 19 544 kobiet obserwacje, które trwały łącznie dziewięć lat (Nurses’ Health Study) wykazały, że spożywanie pięć razy dziennie warzyw i owoców oraz ograniczenie dobowego spożycia tłuszczu na poziomie 20% dostarczanych kalorii w stosunku do grupy kontrolnej (29294 kobiet) nie zmieniło poziomu ryzyka zawału serca, udaru mózgu czy nowotworów [54]. Nie zaobserwowano też spadku wagi [55].Poziom cholesterolu a ryzyko zgonuWzrost poziomu cholesterolu całkowitego o 1 mmol / l (40 mg / dl) wiązało się ze spadkiem śmiertelności o 15%. Ilość zgonów na raka oraz z powodu różnych infekcji była zdecydowanie niższa w grupie tych pacjentów, u których zdiagnozowano wysoki poziom cholesterolu [56]. Cholesterol a dieta niskotłuszczowaBadanie przeprowadzone w Finlandii udowodniło, iż w wyniku diety z ograniczoną ilością spożywanego tłuszczu, a znacznie większą ilością warzyw i owoców, poziom utlenionego cholesterolu LDL wzrastał, czemu towarzyszył jednoczesny spadek dobrego cholesterolu HDL [57]. Badania na temat roli tłuszczy w diecie przeprowadzone na Uniwersytecie Harvarda oraz Katana zaprzeczyły prozdrowotnemu wpływowi diet, w których tłuszcze stanowią zaledwie od 20-30% procent całkowitego dobowego spożycia kalorii [58]. Co więcej, zastąpienie tłuszczu węglowodanami prowadzi do obniżenia poziomu frakcji HDL – chroniącej nasze naczynia przeprowadzone wśród 45 otyłych diabetyków [59] udowodniło, iż dieta LOGI (w której tłuszcz stanowi do 50% dziennego zapotrzebowania kalorycznego) pozwala obniżyć wagę o niemal trzy kilogramy, zmniejszyć stężenie glukozy we krwi po posiłku do 120 / 130 mg / dl, zredukować poziom trójglicerydów o 27%, a całkowity cholesterol o 12%. Redukcja ilości tłuszczu w diecie o zaledwie dziesięć procent i zastąpienie jej węglowodanami w znaczący sposób podnosi wartość współczynnika LDL / HDL [60]. Cholesterol a statynyW badaniach trwających 15 lat na grupie 91 140 uczestników udowodniono, że przyjmowanie statyn wiąże się ze wzrostem ryzyka wystąpienia cukrzycy [61]. Inne badanie, zrealizowane w Anglii udowodniło, że u 225 992 pacjentów leczonych statynami w porównaniu z grupą kontrolną (1 778 770 osób) występuje zwiększone ryzyko pojawienia się niewydolności nerek, zaburzeń funkcjonowania wątroby, miopatii oraz katarakty [62]. Dowiedziono, że statyny zakłócają sygnalizacyjne działanie insuliny [63]. Analiza obszernych prac przeglądowych wykazała szereg skutków ubocznych przyjmowania statyn. Opisano symptomy, które stanowią wynik stresu nitrozacyjnego oraz zaburzeń funkcjonowania mitochondriów [64, 65]: miopatie, osłabienie mięśni, psychoza, depresja, stany lękowe, paranoja, zaburzenia snu, zaburzenia pamięci, bóle głowy, opuchlizna błon śluzowych nosa, niewydolność wątroby, niewydolność nerek, łysienie, pokrzywka, nadmierna wrażliwość na światło, zespół jelita drażliwego, biegunka, anemia, oraz wpływające na poziom cholesteroluDietaDieta odgrywa ważną rolę w równoważeniu poziomu cholesterolu. Duże ilości tłuszczów nasyconych mogą radykalnie zwiększyć poziom cholesterolu we krwi, a wzrost ten pogłębia otyłość [66].Nie udowodniono jednoznacznie, czy cholesterol z diety może powodować choroby serca. Według dużej metaanalizy (40 badań i 362 555 pacjentów), cholesterol nie odpowiada za rozwój chorób serca. Jednak np. w USA nadal nie zaleca się spożywania więcej niż 300 mg / cholesterolu na dzień [67, 68].W innych krajach, takich jak Australia, Kanada, Korea i Indie, nie ma ograniczeń dotyczących cholesterolu, a tylkow przypadku tłuszczów nasyconych i trans, które mogą być bardziej niebezpieczne dla zdrowia [69, 70].Styl życiaInne czynniki związane ze stylem życia, takie jak palenie, mogą również wpływać na poziom cholesterolu. Rzucenie palenia może zwiększyć poziom HDL 24 krotnie, co dowiedziono w badaniu u 1 504 osób palących [71].Wykazano także, że ćwiczenia podnoszą poziom HDL, jednocześnie obniżając poziom LDL. Dlatego brak aktywności fizycznej może przyczyniać się do nieprawidłowego poziomu cholesterolu [72].W badaniu u 26 ochotników płci męskiej zwiększony stres psychiczny zwiększył poziom cholesterolu całkowitego [73].GenetykaOsoby z opornością na insulinę oraz te, które nie mogą prawidłowo metabolizować glukozy lub kwasów tłuszczowych, mogą mieć skłonność do podwyższonego poziomu cholesterolu [74].U niektórych osób może występować zmniejszona aktywność genów, które rozkładają cholesterol. Może to zwiększyć poziom cholesterolu i utrudniać leczenie [75].Rodzinna hipercholesterolemia jest chorobą dziedziczną, która jest spowodowana mutacjami w kilku genach, w tym Receptor LDL, Apolipoproteina B [76]. Powoduje to problemy z usuwaniem frakcji LDL [77].Niedoczynność tarczycy i problemy z nerkami (zespół nerczycowy) mogą również zwiększać poziom cholesterolu [78, 79].Jak obniżyć poziom cholesterolu?DietaWłaściwa dieta może powodować znaczną utratę wagi. W badaniu (DB-RCT) wśród 384 pacjentów utrata masy ciała spowodowała obniżenie poziomu cholesterolu całkowitego o 25 do 30 mg / dL [80]. Pamiętaj, że nie ma jednej diety dla wszystkich. Zdrową dietą należy dobrać do indywidualnych potrzeb, monitorując stan zdrowia badaniami oraz skonsultować się z lekarzem (szczególnie jeśli przyjmujesz leki).Aktywność fizycznaZwiększenie aktywności fizycznej może pomóc obniżyć poziom cholesterolu. W badaniu przeprowadzonym na 123 dzieciach zwiększenie aktywności fizycznej pomogło zwiększyć poziom HDL, jednocześnie obniżając poziom LDLi cholesterolu całkowitego [81].Ten sam efekt obserwuje się u dorosłych. Metaanaliza 51 badań i 4700 dorosłych wykazała, że ćwiczenia aerobowe, takie jak jogging, bieganie i jazda na rowerze, zwiększyły HDL o 4,6% i zmniejszyły LDL o 5%. W innym badaniu (RCT) 235 dorosłych wykazano, że wysiłek fizyczny również obniża poziom cholesterolu całkowitego [82, 83, 84].Redukcja stresuZmniejszenie stresu może pomóc obniżyć poziom cholesterolu. W badaniu z udziałem 26 osób dorosłych zwiększony stres psychiczny spowodował wzrost poziomu cholesterolu całkowitego. Cholesterol utrzymywał się na wysokim poziomie nawet po ustąpieniu stresu, co wskazuje na długoterminowe konsekwencje [85].W innym badaniu 40 nauczycieli akademickich i 40 gospodyń domowych porównano poziom stresu między obiema grupami. Gospodynie domowe wykazywały większy stres środowiskowy, psychiczny i fizjologiczny, co spowodowało wyższy poziom cholesterolu całkowitego i LDL [86].Rzucenie paleniaModyfikacja stylu życia może znacznie pomóc w utrzymaniu zdrowego poziomu cholesterolu. W badaniu porównującym kobiety palące i niepalące stwierdzono, że palacze mieli wyższy poziom cholesterolu całkowitego (197 mg / dl vs. 189,1 mg / dl) i niższy poziom HDL (45 mg / dl vs. 52,1 mg / dl) [87].W jednym badaniu z udziałem 923 dorosłych palaczy rzucenie palenia zwiększyło poziom HDL o 2,4 mg / dL [88]. Ograniczenie alkoholuSpożywanie alkoholu może zwiększać poziom utlenionego LDL. W badaniu 587 osób dorosłych spożycie alkoholu było dodatnio związane z utlenionym LDL [89].Umiarkowane picie wina może być wyjątkiem. Wino jest bogate w resweratrol i picie około kieliszka wina dziennie zmniejsza ryzyko chorób serca. Dodatkowo spożycie wina było powiązane ze zmniejszonym utlenionym LDL w badaniu 551 starszych dorosłych Włochów [90].BłonnikW badaniu u 30 osób dorosłych przyjmowanie 3 gramów rozpuszczalnych błonników dziennie przez 12 tygodni obniżyło LDL o 18% [91].W badaniu na grupie 58 mężczyzn spożywających płatki śniadaniowe z dodatkiem błonnika (rozpuszczalne włókno z pektyn) obniżyło LDL o 4%. Błonnik z babki płesznik obniżył LDL o 6% [92].Czarna i zielona herbataMetaanalizy pokazują, że spożywanie czarnej i zielonej herbaty zmniejsza LDL u osób z nadwagą lub otyłością, lub osóbz wysokim ryzykiem chorób serca [93, 94, 95].CzosnekW metaanalizie obejmującej 39 badań RCT i 2298 pacjentów z wysokim poziomem cholesterolu, spożywanie czosnku przez co najmniej 2 miesiące obniżyło średnio 9 mg / dl LDL [96].W większości badań stosowano sproszkowany czosnek (600–6 600 mg / dzień), a w niektórych stosowano olej czosnkowy (9–18 mg / dzień), ekstrakt czosnku (1000–7200 mg / dzień) i surowy czosnek (4–10 g / dzień). Najsilniejszy efekt wywiera wyciąg z czosnku [96].JagodyW badaniu (RCT) 40 starszych osób codzienne spożywanie napoju złożonego z różnych jagód obniżyło LDL [97].W badaniu na grupie 30 pacjentów z cukrzycą typu 2 wyciąg z żurawiny obniżył LDL [98].Jagody mogą również obniżać utleniony LDL. Mrożone jagody (jagody, borówki brusznicy, czarne porzeczki) obniżyły utleniony LDL w badaniu u 60 zdrowych osób dorosłych [99].W badaniu 21 zdrowych mężczyzn, picie soku żurawinowego codziennie przez 2 tygodnie obniżyło utleniony LDL [100].ProbiotykiMetaanalizy pokazują, że szczepy Lactobacilli łagodnie obniżają LDL u zdrowych osób, palaczy oraz osób z wysokim poziomem cholesterolu, cukrzycą i otyłością [101, 102].Witamina CWedług metaanalizy obejmującej 13 badań RCT, przyjmowanie co najmniej 500 mg witaminy C przez co najmniej 4 tygodnie obniżyło LDL średnio o 7,9 mg / dl [103].Koenzym Q10Przyjmowanie 150 mg koenzymu Q10 dziennie przez 2 tygodnie obniżyło LDL o 12,7% w badaniu 53 zdrowych mężczyzn. Co ważne, koenzym Q10 redukował także VLDL [104].W badaniu wśród 100 zdrowych dorosłych, przyjmowanie 200 mg / dzień koenzymu Q10 przez 1 tydzień usuwa cholesterol z komórek odpornościowych (makrofagów). Poprawia to przepływ krwi poprzez kurczenie się blaszek miażdżycowych w tętnicach [105].KurkuminaW badaniach obejmujących 65 pacjentów z zespołem metabolicznym i 80 pacjentów z bezalkoholową tłuszczową chorobą wątroby kurkumina zmniejszała LDL do 14 mg / dL [106, 107].
Według wytycznych American Heart Association, dzienna podaż cholesterolu nie powinna przekraczać 300mg [2]. Jedno jajko stanowi zatem 2/3 tej wartości. Ale czy faktycznie jaja są tak niebezpiecznym produktem? Wzrost we krwi stężenia cholesterolu związanego z frakcją LDL przyczynia się do zwiększonej zachorowalności na choroby
Cholesterol to cząsteczka niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Wysoki poziom cholesterolu bywa jednak niebezpieczny i prowadzi do wielu komplikacji zdrowotnych. Jakie są normy cholesterolu i jak je utrzymać? Co to dobry i zły cholesterol? Cenne informacje na temat samego cholesterolu oraz wskazówki jak zwalczyć jego nadmiar znaleźć można w artykule poniżej. Spis treści: Cholesterol – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? Cholesterol całkowity, HDL i LDL – normy Wysoki cholesterol objawy – ryzyko chorób układu krążenia Nieprawidłowy cholesterol – leczenie Jak obniżyć cholesterol? Dieta antycholesterolowa Cholesterol – co to jest i jaką pełni rolę w organizmie? Cholesterol chemicznie należy do lipidów z grupy steroidów i jest składnikiem budującym błony komórkowe. Wpływa na stabilizację komórki i decyduje o wielu jej właściwościach. Ponadto cząsteczka ta stanowi prekursor do budowy kwasów żółciowych, hormonów steroidowych (kortyzon, progesteron, testosteron, estrogeny), witaminy D i jej metabolitów. W organizmie człowieka występuje zarówno w tkankach jak i w osoczu krwi. Cząsteczka cholesterolu nie rozpuszcza się we krwi i jej transport odbywa się w połączeniu ze specjalnymi białkami. Powstałe lipoproteiny odpowiadają za dostarczanie cholesterolu do komórek, a jego nadmiaru z powrotem do pozyskiwany jest z pożywienia. Jego duża ilość znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego (tłusty nabiał) i w mięsie, głównie czerwonym. Zakłada się, że z pokarmem zjadamy od 300 do 500 mg cholesterolu na dobę. Drugie źródło tego składnika to synteza egzogenna, która zachodzi głównie w wątrobie, ale także w jelitach i w skórze. W jej wyniku powstaje od 700 do 900 mg cholesterolu dziennie. Cholesterol całkowity, HDL i LDL – normy Ogólnie przyjęto, że cholesterol to mieszanina lipoprotein: LDL - o niskiej gęstości (zły cholesterol) - odpowiada za transport cholesterolu z wątroby do komórek - niewykorzystany nadmiar odkłada się w postaci złogów w naczyniach tętniczych. HDL - o wysokiej gęstości (dobry cholesterol) - odpowiada za transport cholesterolu z powrotem do wątroby, gdzie ulega metabolizmowi i wykorzystaniu do produkcji kwasów żółciowych bądź wydaleniu. Właściwy poziom cholesterolu we krwi jest miernikiem dobrego zdrowia. Aby go oznaczyć wykonuje się lipidogram. Ważne, aby do labolatorium diagnostycznego udać się na czczo. Zaleca się nawet spożywać ostatni posiłek dnia poprzedzającego badanie o godz. 18 - 20. Otrzymane wyniki będą wtedy najbardziej wiarygodne. Na lipidogramie oznacza się: cholesterol całkowity cholesterol HDL cholesterol LDL trójglicerydy - tłuszcze w w innej formie Wyniki badań są dość indywidualne. Na poziom cholesterolu wpływa bowiem wiele czynników genetycznych oraz środowiskowych (aktywność fizyczna, dieta, alkohol papierosy, choroby współistniejące). Inne normy będą obowiązywać zatem młode, wysportowane osoby, a inne pacjentów starszych borykającymi się chorobami współistniejącymi. Dlatego oceny wyników badań na poziom cholesterolu powinien dokonać lekarz, który dodatkowo podda analizie nie tylko sam lipidogram, ale również ogólny stan zdrowia pacjenta. To specjalista na podstawie ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz wyników badań określa ryzyko chorób serca i układu krążenia oraz wdraża odpowiednie leczenie. Wysoki poziom cholesterolu jest tylko sygnałem, że dzieje się coś złego. Niekiedy zmiana stylu życia i odpowiednia dieta wystarczą do obniżenie cholesterolu LDL oraz poprawy pozostałych parametrów lipidogramu. Ogólne normy w zależności od płci są następujące: u kobiet: całkowity cholesterol: 125-200 mg/dl (poniżej 5 mmol/l), LDL: mniej niż 100 mg/dl, (2,6 mmol/l), HDL: co najmniej 50 mg/dl, (1,3 mmol/l), nie-HDL: mniej niż 120 mg/dl, triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l). u mężczyzn: całkowity cholesterol: 125-200 mg/dl (poniżej 5 mmol/l), LDL: mniej niż 100 mg/dl, (2,6 mmol/l) HDL: co najmniej 40 mg/dl (1 mmol/l), nie-HDL: mniej niż 130 mg/dl, triglicerydy: mniej niż 150 mg/dl (1,7 mmol/l). Wysoki cholesterol objawy – ryzyko chorób układu krążenia Hipercholesterolemia, czyli zbyt wysoki poziom cholesterolu oraz inne zaburzenia gospodarki lipidowej są istotnym ryzykiem wystąpienia chorób układu sercowo - naczyniowego, tj. miażdżycy, miażdżycy zarostowej kończyn dolnych, choroby wieńcowej, zawału serca i udaru mózgu. Wysokie stężenie cholesterolu we krwi nie daje objawów. Pojawiają się one w momencie tworzenia się zmian miażdżycowych w tętnicach. Mowa tutaj o zaburzeniach koncentracji oraz powstawaniu żółtaków cholesterolowych (biało-żółte zgrubienia i wypukłe plamy) w kącikach oczu, na łokciach, kolanach oraz w okolicy ścięgna Achillesa. Również niepokojące powinny być bóle w klatce piersiowej, które są symptomem rozwijającej się choroby wieńcowej. Schorzenie to jest konsekwencją wysokiego poziomu cholesterolu. Kiedy zły cholesterol LDL odkłada się latami to w świetle naczyń tworzą się blaszki miażdżycowe. Oderwanie takiej struktury prowadzi do poważnych komplikacji zdrowotnych - udaru mózgu i zawału mięśnia sercowego. Inne skutki wysokiego cholesteroluOdbiegające od normy wyniki lipidogramu dają nie tylko poważne powikłania kardiologiczne. Podwyższony cholesterol może skutkować również innymi poważnymi zaburzeniami: problemy z erekcją i zaburzenia płodności zarówno u kobiet jak i u mężczyzn, osłabienie wzroku, ograniczenie pola widzenie, a nawet ślepota - ma to związek z zaczopowaniem naczyń i niedokrwieniem narządów wzroku, problemy ze słuchem u osób starczych, a także postępująca demencja czy też choroba Alzheimera, niewydolność nerek lub wtórne nadciśnienie tętnicze - spowodowane zwężeniem naczyń doprowadzających krew do nerek, niedokrwienie kończyn dolnych, objawiające się bólami nóg, mrowieniem oraz uczuciem zimna. Nieprawidłowy cholesterol – leczenie Ze względu na konsekwencje dla zdrowie i życia jakie niesie za sobą niewłaściwy poziom cholesterolu, rekomenduje się wprowadzanie diety, suplementacji oraz leczenia farmakologicznego , które to mają na celu poprawić lipidogram. Leki na cholesterol wprowadza się nie tylko na podstawie wyników badań. Znaczenie ma tu również ryzyko powikłań sercowo - naczyniowych. Wzrasta ono znacznie kiedy pacjent zmaga się również z innymi schorzeniami dodatkowymi, np. nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą czy otyłością lub gdy w rodzinie występuje hipercholesterolemia. Leczenie ma na celu nie tylko obniżyć cholesterol całkowity do wartości prawidłowych, ale również doprowadzić do właściwych proporcji pomiędzy stężeniem trójglicerydów, dobrego i złego cholesterolu. Bez względu na to czy leczenie farmakologiczne musi być wprowadzone natychmiast czy nie, obniżenie poziomu cholesterolu we krwi rozpoczyna się od modyfikacji diety oraz zmiany stylu życia. Ważna bardzo jest tutaj regularna aktywność fizyczna dostosowana do umiejętności pacjenta oraz porzucenie nałogów, takich jak palenie papierosów oraz picie alkoholu. Dzięki takiemu postępowaniu dobry cholesterol znacznie się podniesie, a poziom złego cholesterolu spadnie. Zatem ewentualne leczenie farmakologiczne będzie znacznie bardziej skuteczne. Leki obniżające poziom cholesterolu są zlecane przez lekarza. Konieczne jest odpowiednie dobranie dawki substancji leczniczej. Niekiedy niezbędne jest łączenie różnych leków w celu osiągnięcia najlepszych wyników. Farmaceutyki nadają się do regularnego i długotrwałego stosowania. W Polsce leczenie prowadzi się głównie za pomocą 3 grup substancji: Statyny - hamują syntezę cholesterolu w wątrobie oraz wychwytują zły cholesterol LDL. Zaleca się je stosować na noc, ponieważ właśnie wtedy produkcja cholesterolu w organizmie jest największa. Fibraty - obniżają stężenie trójglicerydów i zwiększają ilość dobrego cholesterolu HDL. Ezetymib - zmniejsza ilość wchłanianego cholesterolu w jelitach. Dzięki czemu obniża poziom cholesterolu całkowitego oraz frakcji LDL. Nie wpływa natomiast na poziom trójglicerydów oraz na cholesterol HDL. Oprócz leków na receptę pacjenci często sięgają po standaryzowane ekstrakty z czerwonego ryżu poddanego fermentacji. Preparaty zawierające monokalinę K działają podobnie jak statyny. Warto o tym pamiętać, szczególnie w przypadku osób u których farmakoterapia za pomocą statyn jest niemożliwa ze względu na pojawiające się działania niepożądane, bądź nieskuteczna. Świetnym uzupełnieniem leczenia farmakologicznego jest suplementacja kwasami omega, głównie omega - 3 (DHA, EPA). Przyczyniają się one do obniżenia poziomu trójglicerydów oraz cholesterolu całkowitego. Działają przeciwzapalnie i zapobiegają tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Wykazują bardzo korzystny wpływ na cały układ sercowo - oraz aktywność fizyczna to tylko niektóre elementy zmian w codziennym życiu, które pozwalają obniżyć poziom cholesterolu LDL. Jak walczyć z wysokim cholesterolem i jak zapobiegać chorobom serca i układu krążenia? Więcej na ten temat możesz dowiedzieć się z artykułu - Jak obniżyć cholesterol? >> Jak obniżyć cholesterol? Dieta antycholesterolowa Dieta, głównie ta śródziemnomorska pozwala zapobiegać chorobom serca i układu krążenia. Dzieje się tak ponieważ potrawy spożywane w krajach basenu Morza Śródziemnego zawierają ograniczoną ilość tłuszczów nasyconych. Im mniej ich spożywamy tym wyniki poziomu cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL są bliżej normy. Zmiana nawyków żywieniowych przynosi efekty nawet po kilku tygodniach. Oto kilka wskazówek pozwalających obniżyć wysoki poziom cholesterolu we krwi. Tłuszcze zwierzęce, bogate w kwasy nasycone, zastąp tłuszczami roślinnymi. Generalnie należy zrezygnować z masła oraz smalcu na rzecz dobrej jakości margaryny, a do smażenia używać olej lub specjalną oliwę. Oczywiście należy również zrezygnować z podrobów oraz żółtek jaj, których spożywanie również podnosi cholesterol. Białko zwierzęca należy zastąpić roślinnym. W codziennym menu powinny znajdować się rośliny strączkowe. Sięgając po mięso należy wybierać to chude, najlepiej drób oraz morskie ryby głębinowe. Należy spożywać na zimno oleje bogate w kwasy omega oraz nasiona i orzechy. Sięgaj po duże ilości jak najmniej przetworzonych warzyw. W ciągu dnia powinno się spożywać ich nawet 400 g w kilku porcjach. Najlepszymi owocami w diecie obniżającej cholesterol całkowity są cytrusy, ponieważ zawierają one najmniej cukru. Wybieraj tylko pełnoziarniste produkty zbożowe. To idealne źródło błonnika, ale także wielu witamin z grupy B oraz makro - i mikroelementów. Pamiętaj o eliminacji wolnych rodników. Dostarczanie jak największej ilości antyoksydantów ogranicza tworzenie się blaszki miażdżycowej. Dlatego też należy pamiętać o witaminach E i C, karotenoidach oraz flawonoidach. Skup się na aronii, czarnej porzeczce, jagodach, kiełkach, orzechach, dyni, marchwi, cukinii oraz kapuście, kiwi i innych produktach bogatych w witaminę C. Zdecydowanie należy unikać wysoko przetworzonych pokarmów, bogatych w tłuszcze trans fast foodów oraz tłuszczy zwierzęcych, w tym masła, smalcu, tłustego sera żółtego oraz mięsa wołowego i wieprzowego. Trzeba pamiętać, że również słodycze zawierają dużo szkodliwych tłuszczy, dlatego najlepiej zaprzestać sięgania po ciastka, batony czy cukierki. Należy również ograniczyć do minimum ilość wypijanego alkoholu oraz zrezygnować z palenia tytoniu. Używki bardzo źle wpływają na ogólny poziom cholesterolu. Niezbędny do funkcjonowania każdej komórki w organizmie jest właśnie cholesterol. Norma lipidów powinna być jednak zachowana. Chodzi tutaj nie tylko o ich sumaryczną wartość ale również odpowiedni stosunek poszczególnych frakcji. Pozwoli to zapobiegać wielu schorzeniom kardiologicznym, ale i nie tylko. Warto zatem przestrzegać odpowiedniej diety, ale również pamiętać o regularnym badaniu poziomu lipidów we krwi. mgr farm. Karina Braja autor artykułu Nazywam się Karina Braja. Z zawodu oraz z zamiłowania jestem farmaceutą. Jako absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie realizuję się pracując na co dzień z osobami starszymi i chorymi w aptece, gdzie pomoc drugiemu człowiekowi jest czymś zupełnie naturalnym. Kocham zwierzęta. Mam psa i kota. Uwielbiam literaturę hiszpańską, nadmorskie klimaty oraz jazdę na rowerze. Bibliografia: Filipiak K.; Nowe europejskie wytyczne dotyczące dyslipidemii 2019 - krytyczne spojrzenie eksperta; Lekarz POZ General Practitioner; 5/2019 vol. 5 [dostęp w Internecie]. Mazurek M. i inni; Kwasy omega-3 w terapii hipertriglicerydemii w monoterapii lub w skojarzeniu ze statynami; Farmacja współczesna; 2017; 10: 255-259 [dostęp w Internecie]. Okopień B.; Leczenie hipolipemizujące u chorych na cukrzycę; Choroby cywilizacyjne w praktyce lekarskiej; Diabetologia Nr 18/2019 [dostęp w Internecie]. Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady. Masz pytania? Napisz po bezpłatną poradę: farmaceuta@
Normy cholesterolu całkowitego podawane są w dwóch jednostkach, najczęściej w miligramach na decylitr krwi. Prawidłowy poziom całkowitego cholesterolu powinien mieścić się w zakresie do 200 mg/dl, czyli do około 5,17 mmo/L. Cholesterol całkowity powyżej 200 mg/dl, ale niższy niż 239 mg/dl to stan, w którym mówimy o Obecne pokolenie dorasta w cieniu mitu o groźnym cholesterolu zatykającym naczynia krwionośne, ludzie bezskutecznie próbują obniżać jego poziom, a koncerny farmaceutyczne proponują wygodne pigułki dla każdego, nawet dla dzieci. Czy rzeczywiście cholesterol jest taki zły? Niestety jest to jedna z największych pomyłek zakłamanej i przekupnej jest nam niezbędny do życia. Każda komórka zwierzęca zawiera cholesterol, jest on także używany do syntezy wielu hormonów (w tym kortyzolu, progesteronu, estrogenu i testosteronu), kwasu żółciowego i wielu innych niezbędnych do życia substancji. Nasz mózg potrzebuje dużo cholesterolu! To właśnie z cholesterolu powstaje w naszej skórze witamina D, a za niskie poziomy cholesterolu powodują szybsze starzenie, choroby i różne problemy psychiczne, od depresji do agresji. Cholesterol jest przeciwutleniaczem i chroni nas przed cholesterolu w naszych ciałach jest produkowana przez wątrobę zgodnie z zapotrzebowaniem organizmu, tylko niewielka część jest dostarczana z pożywieniem. Nasze jedzenie nie ma praktycznie nic wspólnego z poziomem cholesterolu w krwi!Kłamstwa o cholesterolu i miażdżycy są największym oszustwem w historii dietetyki. Skutkiem tego zakłamania są miliony ludzi łykających pigułki rujnujące ich zdrowie i setki miliardów dolarów dochodów koncernów farmaceutycznych. Nie ma ani jednego dowodu naukowego na związek cholesterolu z miażdżycą lub zawałem serca!Potocznie „cholesterolem” nazywa się jego formę transportową w krwi czyli lipoproteiny zawierające w składzie cholesterol. Współczesna nauka wyróżnia dwie formy tych lipoprotein: tzw. „zły cholesterol” (niskiej gęstości – LDL) i „dobry” (wysokiej gęstości – HDL).Ten podział jest bardzo umowny, bo jeśli już mamy mówić o złym cholesterolu, to jest nim jeden z typów frakcji LDL (czytaj dalej). HDL z kolei nie jest taki dobry, jego niedobory są oczywiście niekorzystne dla zdrowia, ale jego nadmiar również {1}.Według lekarzy całkowita ilość cholesterolu w krwi powinna być nie więcej niż 5,17 mmol/l (200 mg/dl), jednak jest to wartość czysto umowna i nie do osiągnięcia u niektórych ludzi (niezależnie od diety), którzy więc latami biorą tabletki sztucznie obniżające poziom cholesterolu. Nikt nie wziął pod uwagę, że naturalny zdrowy poziom cholesterolu rośnie z wiekiem osiągając po 40. roku życia nawet 9 mmol/l (350 mg/dl). Po 60. urodzinach poziom cholesterolu w krwi zaczyna lekko naprawdę ilość cholesterolu w krwi jest miarą witalności organizmu – zdrowi i aktywni ludzie mają z reguły jego wysoki poziom. Wysoki cholesterol oznacza mniejszą szansę choroby Parkinsona {2}. Z drugiej zaś strony chorzy (szczególnie na raka {3}), dzieci autystyczne {4} albo samobójcy {5} mają najczęściej mało cholesterolu w cholesterolu na siłę lekami jest zbrodnią i degeneruje zdrowie! Według zakłamanych norm używanych przez lekarzy nawet 90% całkowicie zdrowych ludzi jest „chorych” i powinni łykać poziomy cholesterolu są jak gorączka – dlaczego? Gorączka nie jest przyczyną choroby, tylko jej efektem. Sztuczne obniżanie gorączki (w większości przypadków) nie leczy, tylko nam poprawia samopoczucie. Gorączka jest sygnałem, że gdzieś jest problem, że nasz organizm toczy walkę, ale gorączka nie jest sama z siebie chorobą ani jej samo zaburzone poziomy cholesterolu nie są powodem chorób cywilizacyjnych, ale ich sygnałem. Obniżanie cholesterolu tabletkami nie ma absolutnie żadnego 2004 roku specjalna komisja rządu USA uchwaliła, że niebezpieczne dla zdrowia poziomy LDL (tzw. „złego” cholesterolu) to 2,6 i w niektórych przypadkach nawet 1,8 mmol/l (odpowiednio 100 i 70 mg/dl). U wielu ludzi tak niskiego poziomu nie da się uzyskać w praktycznie żaden sposób poza łykaniem garściami to przypadek, że ośmiu z dziewięciu lekarzy w tej komisji było opłacanych przez koncerny produkujące środki na obniżenie cholesterolu {6}?W 2016 Amerykańskie koncerny przekonały lekarzy, że praktycznie każdy po 40. roku życia jest narażony na nagły zawał i powinien profilaktycznie łykać tabletki (statyny), przez przypadek produkowane przez właśnie te koncerny {7}.Pomijam już fakt, że jest wiele rodzajów LDL (vLDL, iLDL, LDL i sdLDL…), w tym stosunkowo niegroźne duże cząsteczki i bardzo szkodliwe małe, jednak większość lekarzy ich nie rozróżnia (a specjalistyczne badania są drogie lub niedostępne), ba – współcześnie nie potrafimy zmierzyć ilości LDL, tylko ją zgadujemy (z marginesem błędu) na podstawie wzoru zawierającego całkowity cholesterol, HDL i małych cząsteczek LDL jest często niedoszacowana, a dużych przeszacowana, więc tak naprawdę LDL jest kiepskim wyznacznikiem, bo jeśli przestaniesz jeść zboża i znacznie poprawisz profil swojego LDL (zamiast tych groźnych małych cząsteczek będzie więcej nieszkodliwych dużych), to wyliczona wartość LDL wzrośnie, choć znacznie poprawisz swoje zdrowie!Ba – u osób z niskimi trójglicerydami (czyli większość z nas, o ile stosujemy żywienie paleo) wyliczona ilość LDL jest wyższa niż w rzeczywistości {8}. Po przejściu na paleo spadły trójglicerydy i wzrósł LDL? Może nie wzrósł, tylko masz fałszywy wynik badania?Istnieją także badania wskazujące na to, że wysokie poziomy LDL wynikają z niedoboru tryptofanu – aminokwasu obecnego głównie w białku zwierzęcym {9}. Tak samo wszystkie znane nam badania wskazują na to, że dieta uboga w tłuszcz obniża poziom „dobrego” HDL. Zalecana przez lekarzy dieta uboga w jajka i mięso jak zwykle pogłębia chorobę, zamiast ją nie jest zły! Według badań wśród ludzi powyżej 60 lat ci z wyższym poziomem LDL żyją dłużej {10}. Przyjmowanie statyn rujnuje zdrowie i skraca też jest to, że poziom cholesterolu w krwi zmienia się w zależności od pory dnia, wysiłku fizycznego, stresujących sytuacji, urazów i przechodzonych chorób. Większość ludzi mierzy sobie poziom cholesterolu raz na rok, choć ma to wątpliwy sens, bo uzyskuje się naprawdę losowe przepisywane leki na obniżenie cholesterolu to statyny, jednak jest sporo argumentów za wątpliwą skutecznością tych leków, nie mówiąc o wszechobecnych cholesterolowych mitach. Tak naprawdę fakty są następujące:nie ma żadnego związku pomiędzy cholesterolem LDL i chorobami układu krążenia {11}ilość cholesterolu w pożywieniu nie ma nic wspólnego z ilością cholesterolu w krwi (jedz jajka do woli)nie jest ważna całkowita ilość tłuszczu w pożywieniu, ale jego rodzaj (w uproszczeniu: nienasycone omega-6 są niezdrowe), a tłuszcze nasycone są bezpiecznenajbardziej na poziom cholesterolu w krwi wpływa spożywanie węglowodanów (cukier, zboża…), które powodują powstawanie więcej małych cząsteczek VLDL (szkodliwych), a mniej większych LDL (niegroźnych), nawet przy tej samej całkowitej ilości LDLjeśli obniżysz lekami LDL, ale masz niski HDL, to ryzyko śmierci się nie zmniejszajeśli obniżysz LDL, ale białko C-reaktywne (marker stanów zapalnych) się nie obniży, to ryzyko śmierci się nie zmniejszanie ma żadnego dowodu na skuteczność statyn u zdrowych kobiet z wysokim poziomem cholesteroluu kobiet najważniejszym czynnikiem ryzyka chorób serca są cukrzyca i syndrom metaboliczny, a poziom cholesterolu nie ma żadnego znaczenia {12}nie ma żadnego dowodu na skuteczność statyn u ludzi starszych niż 69 lat, a wręcz przeciwnie, statyny skracają im życie {13}cholesterol LDL ma istotną rolę w naszym układzie odpornościowym i chroni nas przed chorobotwórczymi bakteriami {14}75% ludzi, którzy mieli atak serca, miało cholesterol w normiewiększość przyjmowanych do szpitali z powodu choroby niedokrwiennej serca miała niski LDL {15}ludzie starsi mają większe ryzyko śmierci w przypadku posiadania niskiego poziomu cholesterolu niż wysokiegokraje jak Szwajcaria i Hiszpania mają wyższe poziomy cholesterolu niż USA, ale mimo to mają mniej chorób sercanie ma żadnego dowodu na profilaktyczne działanie statyn (u osób, które jeszcze nie chorują na serce)obniżenie cholesterolu lekami obniża siły witalne organizmy, źle wpływa na samopoczucie i psychikę i sprzyja wielu chorobom, w tym nowotworomniskie poziomy cholesterolu wiązane są ze zwiększoną agresją u ludzi młodych i szybszą demencją u starszychsą niezliczone dowody na to, że statyny przyspieszają starzenie i powodują wiele chorób i schorzeń, jak cukrzycę {16, 17, 18, 19, 20}, stwardnienie zanikowe boczne {21, 22, 23}, problemy z mięśniami i układem nerwowym (np. utratę pamięci, czy chorobę Parkinsona {24}), infekcje skórne {20}statyny hamują produkcję koenzymu Q10, jednego z najsilniejszych przeciwutleniaczy w naszych ciałach, co jeszcze bardziej pogłębia stres oksydacyjny, a przez to szybszą starość i wszystkie cywilizacyjne chorobystatyny podwyższają poziom Lp(A), czyli lipoproteiny A, która ma związek z chorobami układu krążenia {25]}witamina E obniża cholesterol, ale żaden koncern nie może jej opatentować, więc lekarze przepisują statyny zamiast witaminosoby, które biorą statyny, częściej chorują na cukrzycę typu 2 {26}, szczególnie starsze kobiety {27}hormony płciowe (testosteron, estrogen i progesteron) powstają z cholesterolu, czyli przyjmowanie statyn oznacza mniejszą ochotę na tarczycy objawia się też zwiększonym poziomem cholesterolu (i odwrotnie – nadczynność tarczycy to za mało cholesterolu {28}niedźwiedzie (i inne zwierzęta zapadające w sen zimowy) podczas hibernacji mają metabolizm przestawiony na spalanie 100% tłuszczu, ich poziom cholesterolu wtedy średnio wynosi 425 mg/dl, a ich naczynia krwionośne nie mają śladu zmian miażdżycowych {29}Te lekarstwa negatywnie działają na każdego, a rzetelne badania pokazują nawet zwiększone ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia po lekach obniżających cholesterol {30}. Mimo to lekarze lekką ręką przepisują statyny każdemu, kto do nich przyjdzie, niezależnie od płci i wieku, doradzając przy okazji niskotłuszczową dietę. Prawie każdy z ich pacjentów widzi, że to w ogóle nie działa, że stan zdrowia się nie poprawia, ale mimo to posłusznie łykają te tabletki przy każdym co z miażdżycą? Czy to nie właśnie cholesterol odkłada się w naczyniach krwionośnych zatykając je? Prawda jest taka, że przyczyną miażdżycy są stany zapalne i oksydacja (utlenianie). Blaszki miażdżycowe składają się maksymalnie w 1% z utlenionego cholesterolu, głównie są to zwapnione przerosty komórek. Ilość utlenionego cholesterolu w krwi nie ma żadnego związku z całkowitą jego ilością. Miażdżyca powstaje w naczyniach krwionośnych zniszczonych trwającymi latami stanami zapalnymi organizmu, w których odkłada się utleniony cholesterol. Cholesterol zwykły nie ma z tym nic zapalne i nadmierna oksydacja spowodowane są głównie paleniem papierosów, nadwagą, za dużą ilości glukozy w krwi (jedzenie dużych ilości węglowodanów, cukrzyca), złym balansem tłuszczów omega-6 do omega-3, stresem i chorobami jelit (u niektórych ludzi do tego dokłada się nietolerancja glutenu czy kazeiny). Poza węglowodanami głównym czynnikiem wywołującym stany zapalne są lektyny zawarte w zbożach (np. gluten). Istnieją oczywiście genetyczne predyspozycje ku miażdżycy, sprzyja jej także dna może być wysoki (300 mg/dl albo 7,7 mmol/l), ale jest to sygnał (objaw) problemów zdrowotnych, a nie ich powód. Te problemy to najczęściej zaburzenia metaboliczne, przewlekłe infekcje (H. Pylori i inne wirusowe), zwiększona przepuszczalność jelit, niedoczynność tarczycy (nawet tak mała, że na podstawowych badaniach nie wychodzi), toksyny ze środowiska (głównie metale ciężkie) i genetyka {31}.A co z badaniami krwi? Czy powinniśmy przestać się w ogóle badać pod kątem cholesterolu? Nie, wciąż warto sprawdzić sobie od czasu do czasu lipidogram, mierząc trójglicerydy i cholesterol. Całkowita ilość cholesterolu jest raczej bez znaczenia, patrzymy na:stosunek ilości HDL do całkowitego cholesterolu – powinien być 1:4 albo więcejstosunek ilości trójglicerydów do HDL – powinien być poniżej 2 w mg/dl (0,87 w mmol/l) – uwaga – powyżej 6 w mg/dl (2,66 w mmol/l) to naprawdę bardzo zły wynik!HDL powinien być pomiędzy 1mmol/l (40 mg/dl) i 1,9 mmol/l (75 mg/dl) – wynik powyżej może wskazywać na stany zapalne albo choroby autoimmunologiczne (jest to wskazówka do dalszych badań, a nie przyczyna!)inne, dużo istotniejsze markery – homocysteina, białko c-reaktywne (CRP), a przede wszystkim lipoproteina (a), czyli inaczej Lp(a)Na ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia mają także wyniki innych badań – między innymi glukoza na czczo i po jedzeniu, HbA1c, witamina D albo ciśnienie krwi. Wiele z nich ma silniejszą korelację z zawałem niż – powyższe zalecenia są tylko informacją, którą możesz stosować wyłącznie na własne ryzyko. Jeśli masz jakiekolwiek problemy ze zdrowiem albo interpretacją wyników badań, zapytaj lekarza albo innego uprawnionego działa! Zobacz koniecznie: badania krwi i wykresy poziomów cholesterolu przed i po zastosowaniu diety paleo (rok 2014, 2015 i 2016) oraz trójglicerydów (rok 2014, 2015 i 2016).Jako gatunek jesteśmy bardzo zróżnicowani genetycznie i zdarzają przypadki, kiedy ogólne podejście nie działa. Wiemy np. że są ludzie ze szczególnymi wersjami pewnych genów (ApoE 3/4 i 4/4 {32}, którzy na diecie niskowęglowodanowej bogatej w tłuszcze nasycone będą mieć wyjątkowo wysokie poziomy cholesterolu, podczas gdy właśnie taka dieta doskonale służy wszystkim innym. Osoby z tymi genami powinny jeść nieco więcej węglowodanów i mniej tłuszczów nasyconych (podobnie do tzw. diety śródziemnomorskiej) i dopiero wtedy mają normalną ilość cholesterolu w cholesterolu w krwi nie zależy od ilości cholesterolu w pożywieniu – jedz jajka!cholesterol jest miarą zdrowia – im więcej tym lepiej! Ilość cholesterolu w krwi także naturalnie rośnie z w krwi powstają ze spożytych węglowodanówwspółczesna nauka nie potrafi zmierzyć poziomu LDL, tylko go zgaduje, z dość sporym marginesem dwa typy LDL: niegroźne duże cząsteczki i bardzo złe małe, ale medycyna ich nie rozróżnia, dlatego ilość LDL nie ma tak dużego na obniżenie cholesterolu są nieskuteczne i bardzo szkodliwe, a dzięki silnemu lobby koncernów ustalono absurdalnie niskie normy, według których nawet 90% ludzi jest „chorych”.organizacje i instytuty zajmujące się „leczeniem” cholesterolu są przekupne i całe w rękach koncernów produkujących tabletki, w ich interesie nie jest zalecanie zdrowego żywienia, zamiast tego promują nieskuteczną i szkodliwą dietę oraz faszerują ludzi trującymi odpowiednim sposobem żywienia możesz doprowadzić do tego, że Twoje samopoczucie będzie idealne bez żadnych tabletek. Jedz zdrowo, żyj spokojnie i nie zawracaj sobie głowy żadnymi liczbami i normami wymyślonymi przez koncerny, którym tylko zależy na pieniądzach, nawet, a przede wszystkim, kosztem naszego o cholesterolu i odżywianiu: polskie forum paleo. Zadaj pytanie albo podziel się doświadczeniami i pomóż innym!Chcesz dostawać informacje na maila o nowych postach na stronie PaleoSMAK? Nie spamujemy, szanujemy prywatność i zawsze możesz się więcej: Dieta na cholesterol | Co to jest dieta paleo? | Paleo dla początkujących | Żywieniowe fakty i mity | Dieta na… | Trójglicerydy | Zboża szkodzą | Rak żywi się cukrem | Skąd wziął się mit o szkodliwości tłuszczu? | Nabiał – jeść czy nie jeść? | Rośliny strączkowe nie takie zdroweŹródła:Ko DT, Alter DA, Guo H, Koh M, Lau G, Austin PC, Booth GL, Hogg W, Jackevicius CA, Lee DS, Wijeysundera HC, Wilkins JT, Tu JV. High-Density Lipoprotein Cholesterol and Cause-Specific Mortality in Individuals Without Previous Cardiovascular Conditions: The CANHEART Study. J Am Coll Cardiol. 2016 Nov 8;68(19): [PubMed] [Google Scholar]Rozani V, Gurevich T, Giladi N, El-Ad B, Tsamir J, Hemo B, Peretz C. aaHigher serum cholesterol and decreased Parkinson's disease risk: A statin-free cohort study. Mov Disord. 2018 Aug;33(8): [PubMed] [Google Scholar]Fiorenza AM, Branchi A, Cardenà A, Molgora M, Rovellini A, Sommariva D. Serum cholesterol levels in patients with cancer. Relationship with nutritional status. Int J Clin Lab Res. 1996;26(1): [PubMed] [Google Scholar]Aneja A, Tierney E. Autism: the role of cholesterol in treatment. Int Rev Psychiatry. 2008 Apr;20(2): [PubMed] [Google Scholar]Wu S, Ding Y, Wu F, Xie G, Hou J, Mao P. Serum lipid levels and suicidality: a meta-analysis of 65 epidemiological studies. J Psychiatry Neurosci. 2016 Jan;41(1): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Cholesterol guidelines become a morality play, dostęp 2019-10-29. [Link]New statin guidelines: Everyone 40 and older should be considered for the drug therapy, dostęp 2019-10-29. [Link]Ahmadi SA, Boroumand MA, Gohari-Moghaddam K, Tajik P, Dibaj SM. The impact of low serum triglyceride on LDL-cholesterol estimation. Arch Iran Med. 2008 May;11(3): 08113/ [PubMed] [Google Scholar]Kummerow FA. Two lipids in the diet, rather than cholesterol, are responsible for heart failure and stroke. Clinical Lipidology, 9:2, [Google Scholar] [Link]Ravnskov U, Diamond DM, Hama R, Hamazaki T, Hammarskjöld B, Hynes N, Kendrick M, Langsjoen PH, Malhotra A, Mascitelli L, McCully KS, Ogushi Y, Okuyama H, Rosch PJ, Schersten T, Sultan S, Sundberg R. Lack of an association or an inverse association between low-density-lipoprotein cholesterol and mortality in the elderly: a systematic review. BMJ Open. 2016 Jun 12;6(6): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]DuBroff R, Malhotra A, de Lorgeril M. Hit or miss: the new cholesterol targets. BMJ Evid Based Med. 2020 Aug [PubMed] [Google Scholar]Dugani SB, Moorthy MV, Li C, Demler OV, Alsheikh-Ali AA, Ridker PM, Glynn RJ, Mora S. Association of Lipid, Inflammatory, and Metabolic Biomarkers With Age at Onset for Incident Coronary Heart Disease in Women. JAMA Cardiol. 2021 Apr 1;6(4): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Han BH, Sutin D, Williamson JD, Davis BR, Piller LB, Pervin H, Pressel SL, Blaum CS; ALLHAT Collaborative Research Group. Effect of Statin Treatment vs Usual Care on Primary Cardiovascular Prevention Among Older Adults: The ALLHAT-LLT Randomized Clinical Trial. JAMA Intern Med. 2017 Jul 1;177(7): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Lipoprotein Power – LDL and the Immune System, dostęp 2019-10-30. [Link]Sachdeva A, Cannon CP, Deedwania PC, Labresh KA, Smith SC Jr, Dai D, Hernandez A, Fonarow GC. Lipid levels in patients hospitalized with coronary artery disease: an analysis of 136,905 hospitalizations in Get With The Guidelines. Am Heart J. 2009 Jan;157(1): [PubMed] [Google Scholar]Cederberg H, Stančáková A, Yaluri N, Modi S, Kuusisto J, Laakso M. Increased risk of diabetes with statin treatment is associated with impaired insulin sensitivity and insulin secretion: a 6 year follow-up study of the METSIM cohort. Diabetologia. 2015 May;58(5): [PubMed] [Google Scholar]Zhao W, Zhao SP. Different effects of statins on induction of diabetes mellitus: an experimental study. Drug Des Devel Ther. 2015 Nov 24;9: [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Ahmadizar F, Ochoa-Rosales C, Glisic M, Franco OH, Muka T, Stricker BH. Associations of statin use with glycaemic traits and incident type 2 diabetes. Br J Clin Pharmacol. 2019 May;85(5): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Zigmont VA, Shoben AB, Lu B, Kaye GL, Clinton SK, Harris RE, Olivo-Marston SE. Statin users have an elevated risk of dysglycemia and new-onset-diabetes. Diabetes Metab Res Rev. 2019 Nov;35(8): [PubMed] [Google Scholar]Ko HHT, Lareu RR, Dix BR, Hughes JD, Parsons RW. A sequence symmetry analysis of the interrelationships between statins, diabetes and skin infections. Br J Clin Pharmacol. 2019 Nov;85(11): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Edwards IR, Star K, Kiuru A. Statins, neuromuscular degenerative disease and an amyotrophic lateral sclerosis-like syndrome: an analysis of individual case safety reports from vigibase. Drug Saf. 2007;30(6): [PubMed] [Google Scholar]Statins and Amyotrophic Lateral Sclerosis, dostęp 2019-10-30. [Link]Golomb BA, Verden A, Messner AK, Koslik HJ, Hoffman KB. Amyotrophic Lateral Sclerosis Associated with Statin Use: A Disproportionality Analysis of the FDA's Adverse Event Reporting System. Drug Saf. 2018 Apr;41(4): [PubMed] [Google Scholar] [Link]Liu G, Sterling NW, Kong L, Lewis MM, Mailman RB, Chen H, Leslie D, Huang X. Statins may facilitate Parkinson's disease: Insight gained from a large, national claims database. Mov Disord. 2017 Jun;32(6): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Tsimikas S, Gordts PLSM2 Nora C, Yeang C, Witztum JL. Statin therapy increases lipoprotein(a) levels. Eur Heart J. 2019 May [PubMed] [Google Scholar]Crandall JP, Mather K, Rajpathak SN, Goldberg RB, Watson K, Foo S, Ratner R, Barrett-Connor E, Temprosa M. Statin use and risk of developing diabetes: results from the Diabetes Prevention Program. BMJ Open Diabetes Res Care. 2017 Oct 10;5(1): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Jones M, Tett S, Peeters GM, Mishra GD, Dobson A. New-Onset Diabetes After Statin Exposure in Elderly Women: The Australian Longitudinal Study on Women's Health. Drugs Aging. 2017 Mar;34(3): [PubMed] [Google Scholar]Chris Kresser, High Cholesterol? CVD Risk? It Might Be Your Thyroid. [Link]Arinell K, Sahdo B, Evans AL, Arnemo JM, Baandrup U, Fröbert O. Brown bears (Ursus arctos) seem resistant to atherosclerosis despite highly elevated plasma lipids during hibernation and active state. Clin Transl Sci. 2012 Jun;5(3): [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Ramsden CE, Zamora D, Majchrzak-Hong S, Faurot KR, Broste SK, Frantz RP, Davis JM, Ringel A, Suchindran CM, Hibbeln JR. Re-evaluation of the traditional diet-heart hypothesis: analysis of recovered data from Minnesota Coronary Experiment (1968-73). BMJ. 2016 Apr 12;353: [PubMed] [Google Scholar] [Pełna treść w PMC]Chris Kresser, The Functional Medicine Approach to High Cholesterol. [Link]Why Does LDL Skyrocket When Doing Paleo? It could be ApoE, dostęp 2019-10-30. [Link]Dodaj komentarz przez Facebooka poniżej albo formularzem na dole strony:
się nasza wiedza o zaburzeniach lipidowych w la-tach 2016–2019 [1]. Dokument jest bardzo obszerny, liczy 78 stron, dlatego w niniejszym opracowaniu przedstawiam mój subiektywny ranking 10 najważ - niejszych zmian w tych wytycznych, które są istotne dla lekarza praktyka. 1. Zmiana docelowych wartości LDL-cholesterolu
Lipidogram to badanie laboratoryjne, które określa poziom gospodarki tłuszczowej w organizmie w oparciu o cztery parametry: cholesterol całkowity, frakcje HDL (tzw. dobry cholesterol) i LDL (tzw. zły cholesterol) oraz triglicerydy. Na podstawie wyników lipidogramu szacuje się ryzyko rozwoju miażdżycy, a w konsekwencji choroby niedokrwiennej serca. Jakie są normy dla cholesterolu i trójglicerydów? Wyniki lipidogramu świadczą o gospodarce tłuszczowej w ludzkim organizmie. Lipidy, czyli grupa związków, do których zaliczają się tłuszcze, sterole i woski oraz rozpuszczalne w tłuszczach witaminy, fosfolipidy i inne substancje odpowiadają za gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu. Ich kolejną ważną rolą jest budowanie błon komórkowych. Ponadto to właśnie w nich ulegają rozpuszczaniu niezbędne dla pracy organizmu substancje, które nie są rozpuszczalne w wodzie. Lipidogram pozwala na określenie czterech bardzo ważnych parametrów związanych z gospodarką lipidową, do których zaliczają się: cholesterol całkowity, cholesterol LDL, cholesterol HDL, trójglicerydy. Lipidogram - normy ogólne Łatwiej wybrać się na badanie poziomu cholesterolu niż zinterpretować wyniki badań. Pacjent odbiera wyniki, patrzy na parametry i pogrąża się w chaosie. Zamieszanie robi się jeszcze większe, gdy na własną rękę sprawdza w internecie normy dla cholesterolu. Bo te są rozbieżne, nie tylko w poradnikach i w sieci, ale także w poszczególnych laboratoriach. Dlaczego tak się dzieje? Stężenia cholesterolu i triglicerydów (czyli składowych lipidogramu) wskazują na ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. A te są mocno skorelowane także z innymi czynnikami, takimi chociażby, jak fakt palenia papierosów czy zdiagnozowane choroby przewlekłe, takie jak np. cukrzyca. Dlatego wyniki lipidogramu trzeba zawsze czytać indywidualnie, bo inne normy będą obowiązywały 60-letniego mężczyznę z cukrzycą typu 2., palącego papierosy, a inne mężczyznę w tym samym wieku, ale niepalącego i bez chorób towarzyszących. Ogólne normy stężeń cholesterolu i trójglicerydów we krwi są następujące: cholesterol całkowity: < 190 mg/dl cholesterol HDL: kobiety co najmniej 45 mg/dl, mężczyźni co najmniej 40 mg/dl cholesterol LDL: <115 mg/dl triglicerydy: <150 mg/dl Lipidogram można wykonać prywatnie niewielkim kosztem lub w ramach NFZ, posiadając skierowanie od lekarza. Jest on wykorzystywany w diagnostyce takich dolegliwości jak choroba niedokrwienna serca czy miażdżyca. Lipidogram pozwala na wykonanie współczynników aterogenności. Określony poziom obecności poszczególnych lipidów w organizmie świadczy o ryzyku wystąpienia niektórych schorzeń, przede wszystkim związanych z funkcjonowaniem układu krążenia. Przeprowadzenie lipidogramu wymaga od pacjenta trwającego około 3 tygodni przygotowania, bez którego wyniki nie będą miarodajne. Polega ono między innymi na unikaniu alkoholu i stosowaniu codziennej, dotychczasowej diety. Kiedy wykonuje się lipidogram? Badanie cholesterolu powinno być przeprowadzone obowiązkowo u kobiet powyżej 45. roku życia i u mężczyzn powyżej 35. roku życia. Jeśli istnieje ryzyko nieprawidłowości, lipidogram trzeba wykonać nawet u osób, które skończyły 20 lat. Gospodarkę tłuszczową bezwzględnie kontrolować muszą osoby chore na cukrzycę. Badanie regularnie muszą wykonywać także osoby z nadciśnieniem tętniczym, miażdżycą, zawałem serca czy udarem niedokrwiennym mózgu, palące papierosy oraz pacjenci, u których w rodzinie występowały choroby układu krążenia. Lipidogram – jak wygląda badanie? Wyniki obejmują stężenie: tzw. złego cholesterolu LDL (low-density lipoprotein), dobrego cholesterolu HDL (high-density lipoprotein) oraz trójglicerydów (TG). Aby określić lipidogram, wystarczy mała próbka krwi pobranej z żyły. Badanie najlepiej wykonać na czczo, z samego rana. Aby wynik był prawidłowy, ostatni posiłek trzeba spożyć 12 godzin przed pobraniem krwi. Istotne jest, aby w dzień poprzedzający badanie nie stosować głodówki, ani nie najadać się do syta, ponieważ wynik może być wówczas zafałszowany. Normy dla cholesterolu - dlaczego sa różne? Jednak wykonanie badania to jedno, a interpretacja wyników to drugie. Sprawą oczywistą jest, że pacjenci powinni wyniki skonsultować z lekarzem pierwszego kontaktu czy z kardiologiem. Ale zmorą pacjentów jest niecierpliwość. Wyposażeni w wyniki z laboratorium chcą najpierw ocenić stan swojego zdrowia na własną rękę. Zerkają na normy laboratoryjne lub zaglądają do Internetu. I często pojawia się zdziwienie. Prezentowane na różnych stornach normy potrafią się od siebie bardzo różnić, podobnie jak normy z różnych laboratoriów. – To nie do końca tak, że pomiędzy laboratoriami są rozbieżności. Po prostu pacjenci mają różne obciążenia, więc dla każdego zalecany poziom cholesterolu może być inny – wyjaśnia dr Witold Mazur, specjalista normy cholesterolu będą dla palacza lub osoby, która przeszła udar lub zawał, a inne dla osoby, która nie ma żadnych obciążeń. Inaczej traktuje się pacjenta, który ma wrodzoną hipercholesterolemię, czyli dziedzicznie wysoki poziom cholesterolu we krwi, a inaczej tego, który choruje lekarz ma wiedzieć, jakie normy są właściwe dla danego pacjenta? – Są pewne wytyczne, które stanowią ułatwienie dla lekarzy. Drogowskazem dla nas są wytyczne np. Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego z roku 2016 dotyczące zaburzeń lipidowych – mówi dr n. med. Witold Mazur. System SCORE Aby prawidłowo ocenić ryzyko sercowo-naczyniowe, Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca stosowanie systemu SCORE (Systematic Coronary Risk Evaluation). Ten system, zobrazowany w postaci kalkulatora lub tabelki, pozwala na oszacowanie 10-letniego ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych u osób bez choroby sercowo-naczyniowej o podłożu miażdżycowym. Jest ono określane na podstawie takich parametrów jak: wiek, płeć, palenie tytoniu, skurczowego ciśnienia tętniczego, całkowitego stężenia cholesterolu. – Moi pacjenci dobrze wiedzą, czym jest tabelka SCORE. Tłumaczę im, w jaki sposób ją analizować. Robię to, gdyż pacjent powinien mieć pełną wiedzę, w jakim celu stosujemy leczenie. Dlaczego powinien wdrożyć takie, a nie inne zalecenia. Staram się zawsze wszystko dokładnie wytłumaczyć. Gdy pacjent ma pełny obraz swojego stanu zdrowia, które można poprawić, ma większą motywację do działania, więc i leczenie jest skuteczniejsze – podkreśla dr Witold Mazur. Jaka norma cholesterolu jest dla mnie? Polskie Towarzystwo Kardiologiczne zaleca wartość 190 mg/dl jako maksymalny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity nie jest jednak wystarczający do oceny ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia, ważne jest, aby „zły” cholesterol LDL nie przekraczał zalecanego poziomu. W tabeli SCORE każdy pacjent w wieku od 40 do 70 lat może siebie odnaleźć i oszacować ryzyko zachorowania. Źródło: Jak używać tabeli SCORE? Znajdź w tabeli właściwej dla płci, palenia tytoniu i wieku (należy wybrać wiek gdzie „jest bliżej”), a następnie – w jej obrębie – kratkę, która najbardziej odpowiada ciśnieniu tętniczemu skurczowemu i poziomowi cholesterolu. W kratce podano ryzyko sercowo-naczyniowe zgonu w ciągu kolejnych 10 lat wyrażone w procentach: 10 proc. i powyżej oraz dla osób które przebyły zawal lub udar, mają cukrzycę z powikłaniami narządowymi określa się jako bardzo duże – zalecany poziom LDL-C poniżej 1,8mmol/l (70mg/dl), 5 proc. do 10 proc. określa się jako duże – zalecany poziom LDL-C poniżej 2,6mmol/l (100mg/dl), 1 proc. do 5 proc. to ryzyko umiarkowane – zalecany poziom LDL-C poniżej 3mmol/l (115mg/dl), poniżej 1 proc. ryzyko określa się jako małe – zalecany poziom jak dla ryzyka umiarkowanego. W przypadku „dobrego” HDL cholesterolu jego minimalne wartości we krwi wynoszą 40 mg/dl dla mężczyzn i 45 mg/dl dla kobiet. Im jest go więcej, tym się więc zdarzyć, że mimo prawidłowego poziomu cholesterolu całkowitego powinna być zalecona interwencja ukierunkowana na lipidy (np. gdy szacowane ryzyko jest duże a poziom LDL-C wynosi 145mg/dl). – Jak można zauważyć, poziom cholesterolu trzeba rozpatrywać szerzej – podkreśla dr Witold Mazur – istotna jest modyfikacja wszystkich czynników zwiększających rozwój miażdżycy. Kładzie się nacisk na zaprzestanie palenia papierosów, obniżenie ciśnienia tętniczego, redukcję masy ciała, odpowiednie odżywianie, regularną aktywność fizyczną. A do poprawienia jest bardzo dużo. Kluczową rolę odgrywa świadomość pacjentów. – Połowa populacji ma nadciśnienie tętnicze. Z tego połowa wie, że je ma. Z tej połowy połowa je leczy, a z tej połowy tylko połowa leczy je prawidłowo – tłumaczy nasz ekspert. Dr n. med. Witold Mazur, specjalista kardiochirurg Cieszy go bezpośrednia praca z pacjentami – czy w zakresie leczenia szpitalnego (obecnie Oddział Chorób Wewnętrznych Szpitala im. Św. Rodziny w Rudnej Małej), czy w ramach Prywatnej Poradni Kardiologicznej i Kardiochirurgicznej Doktora M. W pracy i życiu towarzyszy mu motto: „Miej serce i patrzaj w serce”. I to dosłownie. Aktywny w sieci dr Witold Mazur na swoje stronie prowadzi bloga, zachęca do profilaktyki, zdrowego i aktywnego trybu życia, odpowiada również na pytania pacjentów.EgujlWY.
